UZLAŞMA VE UZLAŞTIRMA NEDİR?

Uzlaşma: Uzlaşma kapsamına giren bir suç nedeniyle, şüpheli veya sanık ile mağdur veya suçtan zarar görenin Kanun ve bu Yönetmelikteki usul ve esaslara uygun olarak anlaşmış olmalarını,

Uzlaştırma: Uzlaştırma kapsamına giren bir suç nedeniyle şüpheli veya sanık ile mağdur, suçtan zarar gören veya kanuni temsilcisinin, Kanun ve bu Yönetmelikteki usul ve esaslara uygun olarak uzlaştırmacı tarafından anlaştırılmaları suretiyle uyuşmazlığın giderilmesi sürecini,

ifade eder.

2018 Uzlaştırmacı Listeleri

04
Haziran

Uzlaştırmacı Listesi Yayınlanmıştır. Detaylar için tıklayınız

Suça sürüklenen çocuklarda uzlaşma teklifi kime yapılır?

Suça sürüklenen çocuklarda uzlaşma teklifi çocuğun kanuni temsilcisine yapılır.

Çocuklarda uzlaştırma müzakereleri kiminle yürütülür?

Suça sürüklenen çoçuklar ile suç mağduru çocuklara ilişkin uzlaştırma müzakereleri uzlaşma teklifini kabul eden yasal temsilci ile yürütülür.

Uzlaştırma sonunda kararlaştırılan edim birden fazla olabilir mi?

Olabilir. Uzlaştırma müzakereleri sonunda taraflar belli bir edimin yerine getirilmesi konusunda anlaşabilecekleri gibi birden fazla edimin yerine getirilmesi konusunda da uzlaşabilirler.

Bir uzlaştırma dosyası için birden fazla uzlaştırmacı görevlendirilebilir mi?

Evet. Bir dosyada görevlendirilecek uzlaştırmacı sayısını belirleme yetkisi Cumhuriyet savcısına aittir. Cumhuriyet savcısı bu belirlemeyi yaparken cezai uyuşmazlığın niteliği ile taraf sayısını göz önünde bulundurur.

Şüpheli, mağdur veya suçtan zarar gören, kendisine uzlaşma teklifinde bulunulduktan sonra kararını hemen vermek zorunda mıdır?

Hayır. Kendisine uzlaşma teklifinde bulunulan kişi düşünmek için uzlaştırmacıdan süre isteyebilir, bu süre en fazla üç gün olabilir. Uzlaşma teklifinde bulunulan kişi üç gün içinde kararını bildirmediği takdirde, teklifi reddetmiş sayılır.

Bir taraf uzlaşma teklifini kabul etmezse, diğer tarafa, buna rağmen uzlaşma teklif edilmesi gerekir mi?

Gerekmez. Bir taraf uzlaşma teklifini kabul etmez veya red ederse, CMK 255 inci maddesi hükmü saklı kalmak üzere dosyada birden çok fail varsa, ayrıca diğerlerine uzlaşma teklifinde bulunulması zorunlu değildir.

Uzlaşma teklifini kim yapar?

 Uzlaştırma bürosundan sorumlu Cumhuriyet savcısı tarafından görevlendirilen uzlaştırmacı, şüpheli ile mağdur veya suçtan zarar görene uzlaşma teklifinde bulunur. Soruşturma ve kovuşturma sırasında Cumhuriyet savcısı, hakim ya da adli kolluk görevlileri şüpheli ile mağdur veya suçtan zarar görene uzlaşma teklifinde bulunamazlar.

Uzlaştırma müzakerelerine tarafların istedikleri kişiler ya da uzmanlar katılabilir mi?

Uzlaştırma müzakerelerine katılabilecek kişiler kanunda tek tek sayılmıştır. Burada sınırlı sayılılık söz konusudur. Bu nedenle kanunda sayılanların dışında, müzakerelere tarafların üzerinde uzlaştıkları kişiler veya uzmanlar katılamaz.
    Uzlaştırma raporu Cumhuriyet savcısına verildiği an hüküm doğurur mu?
    Hayır. Cumhuriyet savcısı öncelikle uzlaştırmanın hukuka uygun olup olmadığını kontrol eder. Aynı zamanda uzlaşmanın tarafların özgür iradelerine dayanıp dayanmadığını da denetler. Uzlaşmanın tarafların özgür iradesine dayandığını ve üzerinde anlaşılan edimin hukuka uygun olduğunu belirlerse, ancak o zaman uzlaştırma raporu veya uzlaşma belgesi hüküm doğrurur. Bu durumda, Cumhuriyet Savcısı raporu veya belgeyi mühür ve imza altına alarak, soruşturma dosyasında muhafaza eder.

Uzlaştırma müzakerelerine kimler katılabilir?

  Uzlaştırma müzakereleri gizli olduğu için müzakerelere sadece şüpheli, müdafi, mağdur veya suçtan zarar görenin kendisi veya kanunî temsilcisi ya da vekili katılabilir.

Şüpheli ya da sanığın uzlaşma teklifini kabul etmesi ve uzlaşma görüşmesi yapması suçu kabul ettiği anlamına gelir mi?

Şüpheli ya da sanığın uzlaşma teklifini kabul etmesi ve uzlaştırma görüşmesi yapması suçu kabul ettiği anlamına gelmez.

Mağdurun uzlaşma teklifini kabul etmesi ve uzlaştırma görüşmesi yapması haklarından vazgeçtiği anlamına gelir mi?

Mağdur ya da suçtan zarar görenin uzlaşma teklifini kabul etmesi ve uzlaştırma görüşmesi yapması, haklarından vazgeçtiği anlamına gelmez.

Uzlaştırma sürecinde uzlaştırmacı ücretinden ya da yapılan diğer masraflardan şüpheli ya da sanık sorumlu olur mu?

Uzlaşmanın sağlanması hâlinde, şüpheli ya da sanık uzlaştırma giderlerini ödemez. Bu giderler Devlet Hazinesi'ndenkarşılanır.

Uzlaştırma sürecinde uzlaştırmacı ücretinden ya da yapılan diğer masraflardan mağdur sorumlu olur mu?

Uzlaştırma ücreti ve giderlerinden mağdur/katılan veya suçtan zarar gören hiçbir şekilde sorumlu değildir. 

Uzlaştırma kurumunun topluma faydası nedir?

Suçların müeyyideye tabi tutulmasındaki temel gerekçe bozulan toplum düzeninin düzeltilmesi olduğundan, suçun toplum üzerindeki etkilerinin giderilmesini sağlar, toplum barışına katkı sunar.
     Toplumun adalet tecrübesinin artmasına ve sorunların adli birimlere yansımadan toplum içerinde sulh ile çözülmesine katkı sağlar, 
     Taraflar arasında sürekli olarak yinelenecek uyuşmazlığın halli ile yeni suçların ve dosyaların önü alınır, 
     Uzlaştırmacıların müzakerelerde edindikleri tecrübe ve becerilerini toplum içerisinde kullanmaları ve paylaşmaları ile uzlaşı kültürünün toplumun geneline yayılmasına katkı sağlar.
    Tarafların adalet sistemine olan güvenlerinin artmasını sağlar.

Uzlaştırma kurumunun faile faydası nedir?

Faile, suçun muhatabı üzerinde yarattığı etkiyi görmesi fırsatını sunar, 
     Failin devlete karşı değil mağdura karşı şahsen sorumlu olmasını sağlar, 
     Failin yeniden suç işleme ihtimali azalır, 
     Taraflarda adaletin yerine geldiği duygusunun tesis edilmesine katkı sunar, 
     Faile sadece cezalandırılmak yerine hatalarını telafi etme fırsatı sunar, 
     Failin filinin gerekçesini açıklama ve özür dileme fırsatı olur, 
     İlk kez suç işleyen kişilere(özellikle çocuk suçlarında) ceza ve sabıka kaydı almadan meselenin halli ile toplumda suçlu damgası yemeden hayatına devam etme fırsatı sunar, 
     Failin infaz kurumuna girmesini engeller ve kurumda diğer suçlulardan etkilenerek tahliye sonrasında yeniden suç işleme ihtimalini önler,

Uzlaştırma kurumunun mağdura faydası nedir?

Mağdurun yaşadığı güven bunalımı ve korkuların ortadan kalkmasına, bozulan tehlike algısının düzelmesine katkı sağlar, 
     Mağdura özür dilenmesini isteme veya belirlenecek edim ile maddi/manevi zararının tazminini sağlama fırsatını sunar, 
     Tazminatın gerçekten ödenme şansı artar,
     Uzun süreli yargılama boyunca mahkemeye gidilmemesini sağlar. 
     Taraflarda adaletin yerine geldiği duygusunun tesis edilmesine katkı sunar,

Uzlaşmanın hukuki sonuçları nelerdir?

Soruşturma evresinde uzlaşmanın gerçekleşmesi ve edimin yerine getirilmesi hâlinde, şüpheli hakkında kovuşturmaya yer olmadığına dair karar verilir ve adlî sicile kaydedilmez. Aksi hâlde kamu davası açılır. 
     Kovuşturma evresinde uzlaşmanın gerçekleşmesi ve edimin yerine getirilmesihâlinde, sanık hakkında düşme kararı verilir ve adlî sicile kaydedilmez. Aksi hâlde yargılamaya devam olunur. 
     Uzlaşmanın sağlanması halinde, soruşturma konusu suç nedeniyle tazminat davası açılamaz; açılmış olan davadan feragat edilmiş sayılır.
     Uzlaştırma müzakereleri sırasında yapılan açıklamalar herhangi bir soruşturma ve kovuşturmada ya da davada delil olarak kullanılamaz.
     Failin, edimini yerine getirmemesi halinde uzlaştırma raporu veya uzlaşma belgesi, 2004 sayılı İcra ve İflas Kanununun 38 inci maddesinde yazılı ilam mahiyetini haiz belgelerden sayılır.

Uzlaştırmada edim konuları neler olabilir?

Edim;
Fiilden kaynaklanan maddi veya manevi zararın tamamen ya da kısmen tazmin edilmesi veya eski hale getirilmesi
     Mağdurun veya suçtan zarar görenin haklarına halef olan üçüncü kişi ya da kişilerin maddi veya manevi zararlarının tamamen ya da kısmen tazmin edilmesi veya eski hale getirilmesi
     Bir kamu kurumu veya kamu yararına hizmet veren özel bir kuruluş ile yardıma muhtaç kişi ya da kişilere bağış yapmak gibi edimlerde bulunulması,
     Mağdur, suçtan zarar gören, bunların gösterecekleri üçüncü şahıs veya bir kamu kurumu ya da kamu yararına hizmet veren özel bir kuruluşun belirli hizmetlerinin geçici süreyle yerine getirilmesi,
     Topluma faydalı birey olmayı sağlayacak bir programa katılımın sağlanması,
     Mağdurdan veya suçtan zarar görenden özür dilenmesi,
Olabilir.
     Taraflar uzlaştırma süreci sonunda edimsiz olarak da uzlaşabilirler. 

Uzlaştırma süreci ne kadar sürer?

Uzlaştırmacının, dosya içindeki belgelerin birer örneğinin kendisine verilmesinden itibaren en geç otuz gün içinde uzlaştırma işlemlerini sonuçlandırması gerekmektedir. Bu süre en çok 20 gün uzatılabilir.

Uzlaştırma süreci fail veya mağdurun rızası dışında başlar mı?

 Uzlaştırma süreci tarafların kabulüyle başlar, taraflardan biri kabul etmezse süreç işlemez. Taraflar uzlaşma sağlanana kadar bu yöndeki iradelerinden her zaman vazgeçebilirler.

Kimler uzlaştırmacı olabilir?

Avukatlar ve hukuk öğrenimi görmüş kişiler uzlaştırmacı olabilmektedir. Hukuk öğrenimi görmüş kişiler kavramı, üniversitelerin hukuk fakültelerinden mezun olanlar ile hukuk veya hukuk bilgisine programlarında yeterince yer veren siyasal bilgiler, idari bilimler, iktisat ve maliye alanlarında en az dört yıllık yüksek öğrenim yapan kişileri kapsamaktadır.

Uzlaştırmacı eğitimine hukuk öğrenimi görmüş kişiler yönünden kimler başvurabilir?

Eğitim kuruluşlarına hukuk öğrenimi görmüş uzlaştırmacı adayları yönünden; üniversitelerin hukuk fakültesi mezunlarının yanısıra, üniversitelerin siyasal bilgiler fakültesi, iktisadi ve idari bilimler fakültesi, iktisat fakültesi ve işletme fakültesi mezunlarından, müfredatında; anayasa hukuku, ceza hukuku (genel hükümler), ceza hukuku (özel hükümler), ceza muhakemesi hukuku, hukuk başlangıcı/hukuka giriş/hukukun temel kavramları/temel hukuk, ticaret hukuku, iş hukuku, borçlar hukuku derslerinden en az ikisini başarılı olarak görmüş olanlar başvurabilir. 
     İki yıllık önlisans öğreniminden sonra dikey geçişle dört yıllık yüksek öğrenimini yukarıda anılan fakültelerden birinden mezun olarak tamamlayanların da eğitim kuruluşlarına başvurabilmeleri için; yukarıda anılan derslerden en az ikisini, önlisans öğrenimi sırasında veya dikey geçiş sonrası lisans öğrenimi sürecinde görmüş olmaları ve bu derslerden başarılı olmuş olmaları gerekir. 

NASIL UZLAŞTIRMACI OLUNUR?

Ceza Muhakemesinde Uzlaştırma Yönetmeliğinin "Uzlaştırmacı eğitimi" kenar başlıklı 50 nci maddesinin birinci fıkrası uyarınca; uzlaştırmacı olarak görevlendirilecek kişilerin görevlerine başlamadan önce eğitim almalarının ve görev yaptıkları sürece eğitime tâbi tutulmalarının sağlanacağı, bu kapsamda ilk olarak, anılan Yönetmeliğin "Eğitim kuruluşlarına izin verilmesi" kenar başlıklı 51 inci maddesine göre, Bakanlığımız tarafından uzlaştırmacı eğitimi verebilecek kuruluşlara izin verileceği ve bahse konu kuruluşların elektronik ortamda yayımlanacağı, akabinde eğitim kuruluşları tarafından uzlaştırmacı adaylarına uzlaştırmacı eğitimi verileceği, söz konusu eğitimi başarıyla tamamlayanların, anılan Yönetmeliğin 55 inci maddesi uyarınca yazılı sınava tâbi tutulacakları, uzlaştırmacı eğitimini tamamlayıp, yazılı sınavda da başarılı olanların uzlaştırmacı siciline kayıt başvurusunda bulunabilecekleri ve Yönetmeliğin "Uzlaştırmacı siciline kayıt olma şartları" kenar başlıklı 48 inci maddesindeki şartları haiz kişilerin uzlaştırmacı siciline kayıtları yapılabilecektir..

Saygıyla duyurulur.

UZLAŞTIRMACI KİMDİR?

Şüpheli veya sanık ile mağdur veya suçtan zarar gören arasındaki uzlaştırma müzakerelerini yöneten, Cumhuriyet savcısının onayıyla görevlendirilen avukat veya hukuk öğrenimi görmüş kişidir.

Sicile kaydedilen uzlaştırmacılara yönelik duyuru

 Uzlaştırmacı listeleri yayınlanmış olup, sicile kayıtlı olan her uzlaştırmacı başvuru sırasında bildirmiş olduğu ilk tercihine yerleştirilmiştir. 
    Uzlaştırmacılar, Uzlaştırmacı Portalı’na e-devlet şifresi, e-imza veya mobil imza ile giriş yapabileceklerdir. 
    Cumhuriyet başsavcılıkları tarafından tevzi edilecek olan dosyaları almak isteyen uzlaştırmacıların, “www.uzlastirmaci.uyap.gov.tr” adresinden Portal’ın sol tarafında yer alan “Aktif, Pasif ve Tercih” menüsünden dosya alma durumlarını “AKTİF” hale getirmeleri gerekmektedir. Durumunu “AKTİF” hale getirmeyen uzlaştırmacılara dosya tevzii yapılmayacaktır. 
    Cumhuriyet başsavcılıkları tarafından otomatik tevzi esaslarına göre uzlaştırmacı görevlendirmeleri www.uzlastirmaci.uyap.gov.tr üzerinden gerçekleştirilecek olup, görevlendirme sonrası uzlaştırmacılara SMS yolu ile bildirim yapılacaktır. Bu nedenle tüm uzlaştırmacıların Portal ana sayfada; menünün sol tarafında yer alan “Kişisel Bilgiler – Adres, İletişim Güncelle” sekmesini kullanarak başta “Cep Telefonu” ve “Adres” olmak üzere bilgilerini güncellemeleri gerekmektedir. Taraflara gönderilecek SMS’te de uzlaştırmacının iletişim bilgisi olarak güncellediği numara bildirilecektir. Güncellemelerin 02-03 Haziran 2018 tarihleri arasında yapılması gerekmektedir. 
    Uzlaştırmacının kendisine, ilgili Cumhuriyet başsavcılığı tarafından gönderilecek SMS ile bildirim sonrası, Portal’a giriş yaparak; dosyaya ilişkin “Kabul/Red” işlemlerini 24 saat içinde yapması gerekmektedir. 24 saat içinde bildirimde bulunulmazsa, dosya otomatik olarak bir sonraki uzlaştırmacıya tevzi edilecektir. 
    Dosyayı kabul eden uzlaştırmacının, uzlaştırma dosyasını, 3 iş günü içerisinde görevlendirildiği yer Cumhuriyet başsavcılığı uzlaştırma bürosundan bizzat teslim alması gerekmektedir. 
    Uzlaştırmacı belgeleri ile kimliklerin basımı hâli hazırda devam etmekte olup, tamamlandığında ağır ceza mahkemesi Cumhuriyet başsavcılıkları aracılığıyla tüm uzlaştırmacılara teslimi gerçekleştirilecektir. 
    Kamuoyuna saygıyla duyurulur.